وی چین (VeChain) یک پلتفرم بلاکچینی است. این پلتفرم به منظور مدیریت زنجیره تامین و فرآیندهای کسب و کارها طراحی شده است. به زبانی ساده، هدف ویچین ساده سازی این فرایندها و جریان اطلاعات برای زنجیرههای تامین پیچیده است. این کا با استفاده از از فناوری دفتر کل توضیع شده (DLT یا distributed ledger technology) انجام میشود.
پلتفرم ویچین دو توکن دارد: یکی VeChain Token با نام اختصاری VET. و دیگری VeChainThor Energy با نام اختصاری VeChainThor Energy. اولی برای انتقال ارزش از طریق شبکه VeChain استفاده میشود. و دومی نیز به عنوان یک سوخت برای سرعت دادن به معاملات.
اما به صورت کلی، باید بگوییم که ویچین، از معتبرترین شرکتهای بلاکچینی چین است. این پلتفرم غولهایی مثل PwC و دولت چین مشارکت دارد. موضوعی که باعث میشود افراد به آینده آن خوشبین باشند. تا پیش از این، VET بر روی بلاکچین اتریوم بالا آمده بود. اما در حال حاضر بلاکچین اختصاصی ویچین راه افتاده است. با توجه به سرعت رشد این شرکت، و همکاری آن با شرکتهای بزرگ کشور چین، جایگاه این ارز روز به روز در دنیای ارزهای دیجیتال بالاتر میرود.
در مقاله ویچین آمده است که هدف آن «ساخت یک پلتفرم قابل اعتماد برای کسب و کارها با هدف تسهیل جریان اطلاعات شفاف، همکاری کارآمد و انتقال ارزش سریع» در فرآیندهای تجاری است.
دادههای زنجیره تامین برای فرآیندهای تجاری در حال حاضر به طور شفاف بین اجزای آن به اشتراک گذاشته نمیشود. این امر بر جریان اطلاعات، که باز هم به طور شفاف برای همه قابل دسترسی نیست، تأثیر میگذارد.
با توجه به مقاله ویچین، فناوری blockchain میتواند «مشکل اطلاعات نامتقارن را از بین ببرد، و مشخص کند که هر اطلاعاتی متعلق به چه کسی است، و به آن شخص قدرت دهد». پلتفرم VeChain ادعا میکند که نمای 360 درجهای از اطلاعات لازم در رابطه با یک محصول و فرآیندهای تجاری آن – از ذخیره سازی و حمل و نقل تا عرضه- را به ذینفعان مجاز آن ارائه میکند و شفافیت بیشتری را در بازار ایجاد میکند.
به عنوان مثال، از این بستر میتوان برای ردیابی کیفیت، اصالت، دمای نگهداری و محیط حمل و نقل استفاده کرد. حتی میتوان تحویل یک بسته دارویی را درست از کارخانه تا تحویل نهایی آن به مشتری نهایی دنبال کرد.
ویی چین برای دستیابی به این هدف، از تراشههای هوشمند (smart chips) یا برچسبها و سنسورهای شناسایی فرکانس رادیویی (RFID) استفاده میکند. این ابزار اطلاعات اصلی را بر روی شبکه پخش میکنند و در هر زمانی توسط ذینفعان مجاز آن قابل دسترس میباشند. استفاده از سنسورها بدین معنی است که میتوان تمام پارامترهای مربوط به محصول را بطور مداوم کنترل کرد. این اطلاعات حتی در صورت وجود مشکلات میتوانند به ذینفعان مربوطه ابلاغ شود. یا اگر یک بسته دارو خارج از محدوده دمای مشخص شده نگهداری شود، از تولیدکنندگان گرفته تا مشتریان از آن مطلع میشوند. به این ترتیب امکان بهبود خدمات و کنترل کیفیت فراهم میشود.
در مثال دیگر، پلتفرم VeChain میتواند به صاحبان کسب و کارها این امکان را دهد تا با استفاده از دادههای خود، مذاکرات بهتری را با شرکتهای بیمه خود داشته باشند.
ویچین در سال ۲۰۱۵ توسط سانی لو (Sunny Lu)، مدیر ارشد سابق Louis Vuitton China تأسیس شد. این شرکت به عنوان یکی از زیرمجموعههای Bitse، یکی از بزرگترین شرکتهای بلاکچینی چین شروع به کار کرد.در ابتدا، توکن VEN روی بلاکچین اتریوم کار میکرد. ویچین در سال 2018 به بلاکچین خود منتقل شد و خود را مجددا معرفی کرد. نام بلاکچین ون، به عنوان بخشی از بازسازی برند جدید آن در سال ۲۰۱۸، به VeChainThor تغییر کرد.
اهداف پلتفرم بلاکچینی ویچین در مقاله آن شرح داده شده است. هدف اصلی، ایجاد تحول در صنعت زنجیره تامین با شفاف ساختن اطلاعات است. در آینده ، این بلاکچین آن قصد دارد تا برنامههای غیرمترکز شده (dApps) و سکه های اولیه (ICO) را بر روی ویچین داشته باشد.
برای این منظور، ویچین در سالهای متمادی همکاریهای استراتژیکی را با چندین شرکت منظور دستیابی به این هدف انجام داده است. در میان اینها، مهمترین مورد مربوط به شرکت حسابداری PricewaterhouseCoopers یا PwC است. این شرکت بلاکچینی با شرکت چینی Jiangsu Electronics برای استفاده از تراشههای سفارشی RFID در پلتفرم خود و شرکت خودروسازی رنو برای عملیات تولید خود همکاریهایی را توسعه داده است. ویچین همچنین شریک تکنولوژی دولت برای Gui’an، یک منطقه توسعه اقتصادی برای دولت مرکزی است.
پلتفرم بلاکچینی VeChainThor، دو توکن دارد. VET و VeChain. توکن VET، ارزش یا «پول هوشمند» قراردادهای هوشمند را منتقل میکند. به عبارتی دیگر، معاملاتی که در برنامههای غیرمتمرکز (dApp) و در بلاکچین VeCahin اتقاف میافتد، از VET استفاده خواهند کرد. این توکن برای سرمایه گذاری توسط عموم مردم در دسترس است. توکن VTHO، مخفف VeChainThor Energy است و به عنوان انرژی VeThor شناخته میشود. این توکن برای نیرو بخشیدن به معاملات که در VeChain انجام میشود استفاده میشود و برابر با هزینه انجام معاملات در بلاکچین آن است.
تفاوت VET و VTHO در این است که اولی برای عموم مردم است، و دومی برای توسعه دهندگان. درست مانند مفهوم مشابهی که برای Ether در شبکه اتریوم و GAS در شبکه نئو وجود دارد، توسعهدهندگان در شبکه ویچین نیز برای آنکه بتوانند تراکنش و معاملهای را در برنامههای غیرمتمرکز خود انجام دهند، باید مقداری VTHO داشته باشند و هزینه آن را با این توکن پرداخت کنند. در واقع عموم افراد و کاربران این شبکه، با VTHO سر و کار ندارند. این ارز تنهای برای توسعه دهندگان است. عموم مردم برای سرمایهگذاری میتوانند از همان توکن VET استفاده کنند.
تفاوت ویچین با اتریوم در این است که هزینه تراکنشها در شبکه اتریوم، با استفاده از یک توکن، یعنی توکن بومی آن ether انجام میشود. و خب ارزش و قیمت ether نوسان دارد (که نکته منفیای برای توسعهدهندگان است. چرا که ریسک آنها را بالا میبرد). اما در شبکه ویچین، توکن مورد نیاز برای پرداخت هزینههای توسعهدهندگان، از توکنی که عموم مردم میتوانند در آن سرمایهگذاری کنند جدا شده است. به بیانی دیگر، توسعه دهندگان باید مقدار اتر مورد نیاز برای معاملات خود را تخمین بزنند. اگر تخمین آنها نادرست باشد معامله انجام میشود. ویچین سعی کرده است تا این مشکل را حل کند.
در واقع، خرید و فروش وی چین (VET) برای عموم ممکن است، اما دومی تها برای توسعه دهندگان است.
کیف پولهای معرفی شده در سایت ویچین برای نگهداری این ارز به این شرح است.
کیف پولهای رسمی: VeChainThor Wallet
کیف پولهای دیگر:
Trust Wallet – Cobo Wallet – Atomic Wallet – Arkane Wallet – MySafeWallet – Guarda Wallet – Ellipal
بلاکچین VeChainThor، به عنوان یک پلتفرم بلاکچینی عمومی پیشرو در سطح جهانی، یک ساختار جامع حاکمیت و یک الگوی اقتصادی قوی را فراهم میکند، که می تواند یک پلتفرم اکوسیستم تجاری آزاد و قابل اعتماد ایجاد کند تا بتواند یک جریان اطلاعات شفاف، همکاری کارآمد و انتقال ارزش پر سرعت را انجام دهد.
علاوه بر ارزهای دییجتال معروف، خرید و فروش ویچین نیز در برخی از پلتفرمهای آنلاین معامله ارزهای دیجیتال ایرانی نیز ممکن شده است. شما یا میتوانید ارزهای دیگری را تهیه کنید، و سپس آن ارزها را در صرافیهای معتبری مانند بایننس (همیشه ویپیان شکن داشته باشید) به VET تبدیل کنید. یا میتوانید این توکن را به طور مستقیم از صرافیهای مانند رابکس تهیه کنید. رابکس همواره تلاش دارد تا خرید وی چین و فروش وی چین را با قیمت مناسب برای شما فراهم کند.
خیر. درست مانند معالمه و خرید و
فروش سایر ارزها این امر ممکن نیست. خرید و فروش وی چین در حوزه ی سرویس های مالی و
تکنولوژی است. بنابراین برای جلوگیری از سوء استفادههای احتمالی مثل پولشویی و
استفاده از کارت های سرقت شده، هویت کاربران باید کاملا مشخص شود.
به خاطر همین موضوع همهی
صرافیهای دیجتال معتبری که در ایران فعالیت میکنند حتما کاربران خود را احراز
هویت میکنند.
استلار چیست
استلار در سال ۲۰۱۴ و با ماهیتی تقریباً مشابه با ریپل متولد شد. جالب است بدانید که استلار را در واقع میتوان شاخه یا فورک ریپل دانست. جد مک کالب، بنیانگذار ارشد ریپل با چند نفر از توسعه دهندگان بر سر مسائلی اختلاف نظر داشت که باعث شد در نهایت جد مک کالب ریپل را رها و روی استلار کار کند. در حالی که ریپل به ارائه راه حل برای انتقال بین بانکهای سراسر جهان متمرکز است، استلار قصد تسهیل پرداختهای بین افراد را در سراسر جهان دارد. اما تقریباً شیوه کار هر دو یکی است.
لومن (XLM)، واحد ارز استفاده شده در شبکه استلار است و ۱۰۰ میلیارد از آن ایجاد شدهاست که رفته رفته و به صورت خودکار به بازار عرضه میشود. هر تراکنش در شبکه استلار فقط ۰٫۰۰۰۱ کارمزد دارد و کمتر از ۶ ثانیه انجام میشود.
در سایت رسمی، استلار خود را یک زیربنای پرداخت متن باز و توزیع شده معرفی میکند. پروتکل آنها با استفاده از پرداختهای برون مرزی، امکان تبادل با ارزهای سنتی و با تبدیل خودکار را بین مردم سراسر جهان فراهم میکند. شبکه استلار غیرمتمرکز است اما مانند ریپل و برخلاف بیت کوین روی بلاک چینفعالیت نمیکند. ارز شبکه استلار یا همان لومن قابل استخراج نیست و توسط شرکت مقدار مشخصی ایجاد شدهاست.
به جز استفاده به عنوان ارز دیجیتال با کارمزد کم و سرعت بالا، استلار فراتر از یک ارز دیجیتال است. سازمانهایی مانند بانک و سیستمهای مالی که اصطلاحاً در شبکه به آن انچر (Anchors) گفته میشود در شبکه ارتباطات را بررسی میکنند. انچرها نهادهای قابل اعتمادی هستند که نقش پلهای ارتباطی را در شبکه استلار را ایفا میکند. مثلاً شما در آمریکا و دوست شما در فرانسه است و از شما درخواست پرداخت ۱۰۰ یورو میکند. شما میتوانید از شبکه استلار استفاده کنید و معادل دلاری را برای دوستتان بفرستید. این پول در بانک فرانسه کاملاً خودکار تبدیل به یورو خواهد شد و به دست دوستتان خواهد رسید. پس استلار میتواند مانند بقیه ارزهای دیجیتال در ولتها جابهجا شود یا از شبکه آن برای پرداختهای ارزی دیگر استفاده شود.
بنیانگذار استلار فردی به نام مک کالب است که به دلیل مشکلاتی که با گروه ریپل پیدا کرده بود، آنجا را ترک کرد. با وجود تشابهات ساختاری استلار با ریپل تفاوتهایی میان این دو وجود دارد. برای نمونه، برخلاف ریپل شما برای عضویت در استلار نیازی به تأیید هویت ندارید و البته استلار بیشتر در میان افراد و عموم استفاده میشود. از طرفی استلار یک شرکت غیرانتفاعی و معاف از مالیات است.
شبکه استلار ارزی بهنام لومن (XLM) دارد که برای پرداخت کارمزدها از آن استفاده میشود. پرداخت در استلار از کارمزد بسیار پایینی (XLM 0.00001) برخوردار است که در مقایسه با بیت کوین هزینهای ندارد. برطبق قانونی که در استلار وجود دارد هر کاربر باید حداقل یک لومن (XLM) در حساب خود داشته باشد تا بتواند از خدمات استفاده کند (بر خلاف ریپل که نیاز به 20 XRP میباشد). علاوه بر این، پلتفرم استلار از سطح امنیت بالایی نیز برخوردار است. سرعت تراکنش در شبکه استلار بین ۳ تا ۵ ثانیه میباشد و این شبکه توانایی پردازش ۱۰۰۰۰ تراکنش بر ثانیه را دارد.
یکی از فواید استلار را میتوان در کشورهای در حال توسعه دید. کشورهای در حال توسعه یا کشورهایی که با تحریم روبهرو هستند و برای انجام معاملات تجاری خود و دستیابی به سرویسهای مالی مشکل دارند، میتوانند از استلار استفاده کنند. از دیگر فواید استلار میتوان به تبدیل ارز دیجیتال به پول رایج کشوری اشاره کرد. بسیاری از افراد یا سرمایهگذاران ممکن است در ارتباطات خود به یک نوع ارز خاص نیاز داشته باشند و پلتفرم مالی استلار به دلیل ارتباط با بانکهای بزرگ دنیا و شراکت با کمپانی IBM توانسته در این زمینه پیشگام باشد.
برای خرید و فروش استلار لومن، صرافیهای رمزارزی وجود دارند که شما میتوانید با ارزهایی چون دلار، یورو یا حتی بیت کوین ارز خود را خریداری کنید. استلار از ارزش بازاری مناسبی برخوردار است و میتوان آن را در میان ده ارز دیجیتال برتر یافت. کراکن kraken یکی از صرافیهایی است که خریدوفروش استلار لومن انجام میدهد. این صرافی از امنیت خوبی برخوردار است و برای خرید از آن ابتدا باید با استفاده از پول رایج کشوری احراز هویت صورت گیرد. از دیگر امکانات این صرافی میتوان به اتصال حساب بانکی بینالمللی به حساب موجود در صرافی اشاره کرد. به دلیل جدید بودن استلار نمیتوان فرمول مخصوصی برای رشد ارزش آن در نظر گرفت. بااینحال استلار از سال ۲۰۱۷ همانند ارزهای دیگر، رشدی صعودی داشته و در زمانی مشابه با ارزهای دیگر دچار کاهش ارزش شدهاست.
منابع: ویکیپدیا
ترون چیست
ترون (Tron) نوعی سیستم سرگرمی غیرمتمرکز و پلتفرمی برای اشتراک گذاری محتوا است که با استفاده از تکنولوژی بلاک چین و شبکه همتا به همتا (Peer to Peer) کار میکند. این پروتکل به تمامی کاربران امکان انتشار، ذخیره سازی و مالکیت دیتا و محتوا را بصورت کاملاً رایگان، غیرمتمرکز و خودکار میدهد.
میتوانید Tron را به عنوان نسل بعدی شبکه های اجتماعی در نظر بگیرید که با استفاده از آن میتوانید محتوا تولید کنید و آن را با دیگر افراد در هر نقطه از دنیا به اشتراک بگذارید. ترونیکس یا TRX واحد اصلی حساب ها در بلاک چین ترون است و در واقع پولی است که برای تولید محتوا به شما داده میشود. این ارز رمزنگاری شده با نماد TRX شناخته میشود. در این مقاله ما شما را با ارز دیجیتال ترون و ویژگی های مختلف آن آشنا خواهیم نمود.
برای درک بهتر ارز دیجیتال ترون بهتر است که از مبانی اولیه آن آغاز کنیم. پروتکل TRON در میان بزرگ ترین سیستم عامل های مبتنی بر بلاک چین دنیا قرار دارد. این شبکه بسیار مقیاس پذیر و دارای توان عملیاتی زیادی است. یکی از محتواهای تولیدی توسط ترون برنامه های غیرمتمرکز (DApps) است. ترون قادر به پشتیبانی طیف گستردهای از برنامه های غیرمتمرکز در شبکه خود میباشد.
افرادی که طرفدار شبکههای اجتماعی، بازیها و دیگر سرگرمی های آنلاین هستند در آینده حتماً از کارایی شبکه ترون لذت خواهند برد. در حقیقت کاربران با استفاده از شبکه Tron میتوانند اپلیکیشن و برنامههای غیرمتمرکز برای این سرگرمی ها را بسازند.
با استفاده از ارز دیجیتال Tron نه تنها شما میتوانید محتوای تولیدی خود را با دیگران به اشتراک بگذارید، بلکه به شما به عنوان تولید کننده محتوا و دیتا پاداش نیز داده خواهد شد. این مدل دقیقا نقطه مقابل عملکرد شبکه های اجتماعی سنتی همانند فیسبوک است که در آن از محتوای تولیدی کاربران برای بدست آوردن منافع خود شبکه استفاده میشود. اما وقتی شما از ارز رمز پایه ترون استفاده میکنید کنترل دیتای شما دست خودتان است و برای دیتا و محتوا تولیدی به شما پاداش داده خواهد شد.
Tron اهداف بلند مدتی دارد که از 6 فاز تشکیل شده و گفته میشود که توسعه آن تا سال 2027 میلادی طول خواهد کشید.
ترونیکس یا TRX ارز دیجیتال بومی بلاک چین ترون است. ترونیکس اولین بار در سپتامبر سال 2017 میلادی زمانی که ترون توانست توسط عرضه اولیه سکه (ICO) موفق خود بیش از 70 میلیون دلار سرمایه اولیه جمعآوری کند، ارائه شد.
در آن زمان TRX توکنی بود که روی پروتکل ERC20 (بلاکچین اتریوم) اجرا میشد. کمتر از یکسال بعد از عرضه اولیه سکه ترون و با توسعه بلاک چین آن، این ارز دیجیتال شبکه اصلی خود را ساخت و توکن ترونیکس از بلاک چین اتریوم به بلاکچین انحصاری Tron منتقل شد. به همین دلیل نیز ترونیکس یک کوین محسوب می شود نه توکن !
Tron شبکه انحصاری خود را در 25 ژوئن سال 2018 میلادی ایجاد کرد که این روز به عنوان روز استقلال ترون شناخته میشود و ترون هر ساله قرار است آن را جشن بگیرد. در حال حاضر ترون هنوز در حال جمعآوری توکن های ERC20 خود و سوزاندن آنها است تا تنها کوین های موجود در شبکه اصلی ترون باقی بمانند.
براساس تعریفی که در وب سایت Tron آمده “TRC10” استانداردی فنی است که توسط بلاک چین ترون و بدون نیاز به ماشین مجازی ترون (TRON Virtual Machine) پشتیبانی میشود. اما “TRC20” استانداردی فنی است که برای قراردادهای هوشمند و بکارگیری ماشین مجازی ترون از آن استفاده میشود.
امکان ساخت و عرضه توکنهای TRC10 دلخواه در شبکه TRON به قیمت 1024 TRX برای کاربران وجود دارد. در این حالت سازندگان توکن نیاز به هیچ گونه دانش برنامه نویسی برای ساخت توکن خود ندارند و فرآیند ساخت توکن بسیار ساده است. یکی از شناخته شده ترین توکن های TRC10 توکن بیت تورنت (BTT) است.
در توکنهای TRC20 امکان استفاده از قراردادهای هوشمند با استفاده از ماشین مجازی TRON وجود دارد. توکن ها بطور کامل با توکن های ERC20 سازگار هستند و در نتیجه به توسعه دهندگان اجازه میدهد که قراردادهای اتریوم خود را به شبکه ترون منتقل کنند.
قراردادهای هوشمند امکانات نامحدودی دارند و تخریدوکنهای TRC20 ویژگیهایی دارند که در توکنهای TRC10 وجود ندارد. با این حال پیاده سازی توکن های TRC20 بسیار پیچیدهتر از توکن های TRC10 است. یکی از شناخته شده ترین توکنهای TRC20 توکن ANTE است که در پلتفرم محبوب TRONbet استفاده میشود.
منبع: ایسیگنال
۰. سه نظریه درباره تاثیر هاوینگ بر
قیمت بیت کوین
۰. شرخی کوتاه از هاوینگ بیت کوین
مفصلتر
بخوانید …
۱. مقدمه
۲. هاوینگ بیت کوین چیست ؟
۳. چه کسی زمانبندی توزیع بیت کوین را
تعیین کرده است؟ چرا؟
۴. تأثیر هاوینگ بر قیمت بیت کوین
چگونه است؟
۵. چرا استخراج کنندگان پاداش دریافت
میکنند؟
۶. چه اتفاقی میافتد اگر پاداش بلاکها
کم شود؟
۷. جمعبندی
برخی اعتقاد دارند که با کاهش نرخ بیت کوینهایی که ماینرها میتوانند به سیستم تزریق کنند، و با فرض ثابت ماند تقاضا، ارزش بیت کوین بیشتر میشود. این تئوری به این شکل است که زمانی که عرضه بیت کوین کاهش مییابد، تقاضا برای آن ثابت باقی میماند و قیمت را بالا میبرد. اگر این نظریه صحیح باشد، ما میتوانیم افزایش قیمت را بعد از هاوینگهای بعدی، مشاهده کنیم.
برخی دیگر استدلال می کنند که با توجه به قابل پیشبینی بودن این برنامه و آگاهی همه از آن، تاثیر هاوینگ بر قیمت بیت کوین پیش از اتفاق افتادن آن رخ میدهد. این تئوری میگوید که، معاملهگران مدتهاست که میدانند پاداش بلوک بیت کوین کاهش خواهد یافت. این آگاهی به آنها زمان کافی را برای آمادهسازی میدهد. در نتیجه در نتیجه افراد بیت کوین میخرند و با افزایش تقاضا، و از طرفی دیگر حرکت گاوی قیمت بیت کوین قبل از هاوینگ بالا میرود.
برخی دیگر کمی پیچیدهتر فکر میکنند. آنها میگویند که با آگاهی افراد از این اتفاق قابل پیشبنی، تقاضا برای بیت کوین بالا میرود و سرمایهگذران زمان کافی برای آمادهسازی خواهند داشت. در نتیجه تاثیر هاوینگ بر قیمت بیت کوین (بخاطر این قابل پیشبینی بودن) قبل از رخ دادن اتقاف میافتد. برخی از این پدیده با نام پیشخور شدن یاد میکند.
حال این افراد میگویند که اگر قرار بود هاوینگ بر قیمت تاثیر داشته باشد، باید تا الان تاثیر خود را میگذاشت. در حالی که چنین تاثیری مشاهده نشده است. بنابراین اگر تا کنون تاثیری نداشته است، پس از این به بعد، و با رخ دادن آن در ۲۳ اردیبهشت هم اتفاقی نخواهد افتاد.
پول، دقیقا مثل همهی کالاهای دیگر است. ارزش یک پول به مقدار عرضه آن، مقداری که از آن وجود دارد و میزان تقاضایش بستگی دارد. دولتها هر زمانی که بخواهند میتوانند پول چاپ کنند. معمولا بانکهای مرکزی هر چند ماه یک بار جمع میشوند تا تصمیم بگیرند که عرضه پول را، با چاپ آن دوباره تنظیم بکنند یا نه. اما اگه شرایط اضطراری پیش آید، این تصمیم خیلی سریعتر گرفته میشود. درست مثل همان چیزی که با آمدن کرونا شاهدش بودیم. اما بیت کوین هیچ بانکی مرکزیای یا هیئت مدیریای یا جایی که بتواند کنترلش کند ندارد. پس چگونه بیت کوین تصمیم میگیرد که چه قدر بیت کوین چاپ کند؟ در طول فرایندی به اسم هاوینگ!
در سال ۲۰۰۸ ساتوشی ناکاموتو خالق بیت کوین ایدهای در سر داشت. چه میشد اگر آدمها را به طور کامل از شر دخالت دولتها و مراکز بر روی پول خلاص میکردیم و مطابق با یک برنامه مشخص که بیشتر از ۱۰۰ سال طول میکشید پول خاصی را خلق میکردیم که توسط خود انسانها کنترل میشد؟ این پول احتمالا خسته کننده، قابل پیش بینی و قابل اعتماد میبود. چرا که افراد میتوانستند بر اساس آن برنامهریزیهای بلندمدتشان را با اعتماد و بدون نگرانی درباره اتفاقهای ناگهانی یا غیرقابل پیش بینی انجام دهند. اما برای آکه بیت کوین ارزشمند بماند، باید نایاب باشد، دقیقا مثل طلا. ناکاموتو حداکثر تعداد بیت کوینها ممکن رو ۲۱ میلیون تعیین کرد. بنابراین عرضه بیت کوین محدود است و به لطف هاوینگ نرخ عرضه غیرقابل تغییر و قابل پیشبینی دارد. اما هاوینگ چگونه کار میکند؟
بیایید اول فرایند استخراج را مرور کنیم. اینگونه فکر کنید که استخراج یه قرعه کشی است که هر ۱۰ دقیقه یک برنده دارد. و ماینرها برای وارد شدن به این قرعه کشی، یک مساله ریاضی را حل میکنند و یک بلیت قرعه کشی به دست میاورند. در اوایل، کامپیوترها برای ایجاد این بلیتها طراحی نشده بودند. بنابراین هر ماینر تعداد بلیت زیادی را نمیتونست برای هر قرعه کشی ایجاد کند. در نیتجه هر کسی میتوانست با کامپیوترش بلیت به دست آورد و برای شرکت در این قرعه کشی و برنده شدن شانس داشته باشه. در واقع مثلا اگر شما ۳ بلیت به دست میاوردید، برای برنده شدن در قرعه کشی ۳ شانس داشتید. اما الان تو سال ۲۰۲۰ ماشینهای خاصی برای استخراج وجود دارند و شرکتها انبارهای بزرگی را با این ماشینها پر میکنند. این انبارها در جاهایی از جهان هستند که برق ارزان هستند.
هر ۱۰ دقیقه یک ماینر خوش شانس در این قرعه کشی برنده میشود. و به عنوان پاداش به او بیت کوین داده میشود. در سالاهای اول زمانی که بیت کوین ارزشی نداشت این پاداش ۵۰ بیت کوین در هر ۱۰ دقیقه بود. که به پول الان چیزی حدود ۲۵۰ هزار دلار میشد! اما در آن زمان ارزشش حتی کمتر از ۵۰ سنت بوده است! با گذشت زمان و با رخ دادن هاوینگ در هر چهار سال، مقدار این پاداش هم کم شده است. در اولین هاوینگ در سال ۲۰۱۲ پاداش از ۵۰ به ۲۵ رسید و قیمت از ۲ دلار به ۲۷۰ دلار افزایش یافت. در سال ۲۰۱۶ قیمت به ۷۰۰ دلار رسید و تا حباب های سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ به رشدش ادامه داد. تو هاونیگ بعدی پاداش به ۶.۲۵ میرسد اما معلوم نیست اتفاقی مشابه برای قیمت بیافتد یا نه. هاونیگ تعداد ییت کوینهایی که میتوان در قرعه کشی برنده شد را کاهش میدهد. اما همزمان تعداد بلیتهایی که در هر قرعه کشی میتواند شرکت کند هم بیشتر و بیشتره شده است. شرکت تو این قرعه کشی برای ماینرها از نظر مالی صرفه دارد. چرا که در کنار کاهش پاداشها، ارزش بیت کوین هم بالا رفته است.
بنابراین هاوینگ یک فرایند کند، بلند مدت و قابل پیش بینی برای کاهش نرخ تعداد بیت کوین های جدیدی است که به وجود میآیند. این فرایند تا جایی که دیگه استخارج بیت کوینهای جدید هیج معنایی نداشته باشه ادامه دارد. در طول سالها رقابت بین ماینرها بیشتر و بیشتر شده. و حتی ماینرهایی که به دنبال درامد روزانه هستند هم جذب شدهاند. همهی اینها امنیت شبکه بیت کوین رو بیشتر میکند. هیچ کس نمیتواند بگوید که تاثیر هاوینگ بر قیمت چه خواهد بود و قیمت بعد از هاوینگ بعدی چه قدر بالا میرود. برخی انتظار اتفاقهای بزرگی را دارند. شاید ۶ رقمی شدن بیت کوین! در حالی که دیگران فکر میکنند که چون این بار همه از هاونیگ خبر دارند، پس تاثیرش از قبل بر روی قیمت آمده است.
یکی از سوالهایی که باقی میماند این است که آیا با کم شدن پاداشها، همچنان استخراج برای ماینرها جذاب میماند؟ یادتان باشد که اگه ماینرها سود نکنند، دیگر استخراج نخواهند کرد. به هر حال آنها محض رضای خدا هزینهای برای برق و ماشینها پرداخت نمیکنند. پس اگه قیمت بیت کوین بالا نرود، احتمالا ماینرها هزینه انتقال بیشتری را از کاربران طلب خواهند کرد. که باعث میشود سیستم بیت کوین برای انتقال ارزش گران و پرهزینه باشد.
هاونیگ به طور منظم مثل یک ساعت اتفاق میافتد و فارغ از نتیجه نهایی، مکانیزمی جذاب برای جلو بردن سیستم بیت کوین و به طور قطع از خلاقانهترین تجربهها در جهان بلاک چین است.
شاید در نگاه اول،فکر کنید هاوینگ، اسم یک فیلم ترسناک درباره قتلهای زنجیرهای باشد. در حالی که هاوینگ، نام یکی از جذابترین اتفاقات در طول تاریخ بیت کوین است. «هاوینگ» معادل لغت «Halving» است. Halving در انگلیسی به معنای نصف شدن است. برای مثال جملهی «the halving of oil price» به معنای نصف شدن قیمت نفت است. خیلی خلاصه منظور از هاوینگ بیت کوین، نصف شدن پاداش هر بلاک است.
در ماه می (حدود ۲۳ اردیبهشت)، تعداد بیتکوینهایی (BTC) که در هر ۱۰ دقیقه وارد گردش میشوند (همان پاداش بلاک) به نصف کاهش مییابد و از ۱۲.۵ بیتکنوین به ۶.۲۵ بیتکوین میرسد. این اتفاق به راحتی قابل دیدن و پیشبنی است. چرا که هر چهار سال یک بار اتفاق میافتد و قبلا هم دو بار اتفاق افتاده است.
طمع رسیدن به ثروت، چیزی است که توجهها را به این اتفاق جلب میکند. مقدار بیتکوینهایی که به سیستم تزریق میشود، به ناگهان کاهش پیدا میکند. در حالی که بر روی کاغد، تقاضا ثابت خواهد ماند. در نتیجه این اتفاق (و با توجه به نمودار عرضه و تقاضا در اقتصاد) احتمالا قیمت بیت کوین بالا خواهد رفت. به این ترتیب، این رویداد بحثهای زیادی را درباره پیش بینی قیمت بیت کوین و نحوه پاسخگویی بازار به آن راه انداخته است.
نمودار تقاضا و عرضه بیت کوینهای جدید وارد شده به سیستم (در هر ده دقیقه) پس از رخ دادن هالوینگ
چند نکته:
۱. این نمودار نمودار اصلی عرضه و
تقاضای بیت کوین نیست. چرا که حتی با کاهش نرخ تعداد بیتکوینهایی که به سیستم
وارد میشود، باز هم میزان عرضه بیتکوین افزایش خواهد یافت. عرضه در این نمودار،
مربوط به بیتکوینهای جدید است.
۲. معلوم نیست که چه اتفاقی برای تقاضا
خواهد افتاد. اما اگر فرض کنیم تقاضا ثابت است، بر روی کاغذ قیمت این بیتکوینهای
جدید باید بالا رود.
۳. با بالا رفتن قیمت بیتکوینهای
جدید، قیمت کل بیتکوینهای در بازار نیز تحت تاثیر قرار میگیرد.
مایکل دوبروسکی (Michael Dubrovsky)، بنیانگذار بخش تحقیق و توسعه در PoWx میگوید:
زمانی که استخراجکنندگان، بیتکوینهای کمتری برای فروش داشته باشند، در نتیجه بیتکوینهای کمتری برای خرید در دسترس خواهد بود.
اما کاهش دورهای نرخ استخراج بیت کوین، نسبت به هرگونه حرکت کوتاه مدت دیگری ذر قیمت میتواند برای عملکرد بیت کوین اهمیت داشته باشد. پاداش بلوک یکی از مولفه های مهم بیت کوین است. چیزی که امنیت سیستم بیت کوین را تضمین میکند. با توجه به اینکه در دهههای آینده، این پاداشها به صفر میرسند، میتوانند انگیزههای اقتصادی برای استخراج بیت کوین را از بین ببرند. چیزی که در نهایت امنیت شبکه بیت کوین را تحیت تاثیر قرار میدهد.
بیت کوینهای جدیدی که به عنوان پاداش بلاک، به چرخه بیتکوینها وارد میشوند، توسط استخراج کنندگان یا ماینرها تولید میشود. این استخراج کنندگان از تجهیزات الکترونیکی گرانقیمتی برای به دست آوردن یا استخراج استفاده میکنند. در هر ۲۱۰،۰۰۰ بلاک، یا تقریبا در هر چهار سال، تعداد کل بیت کوین که استخراج کنندگان به طور بالقوه میتوانند برنده شوند، نصف میشود.
عرضه بیت کوین و پاداش های بلاکی
در سال ۲۰۰۹، این سیستم با ۵۰ سکه بیت کوین برای پاداش هر بلاک در هر ۱۰ دقیقه شروع به کار کرد. در حال حاضر با گذشت ۲ هاوینگ، این پاداش به ۱۲.۵ بیت کوین رسیده است. این فرایند درزمانی که کل ۲۱ میلیون بیت کوین (احتمالا در سال ۲۱۴۰) استحراج شود به پایان خواهد رسید.
هاوینگ بیت کوین چیست | زمان هاوینگ بیت کوین | تاثیر هاوینگ بر قیمت بیت کوین
ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto)! خالق بیت کوین، که البته شاید تنها یک نام مستعار از یک فرد یا یک گروه باشد. او تقریبا یک سال پس از انتشار این نرم افزار به جهان ناپدید شد. بنابراین او، یا آنها (ما از این بعد با «آنها» به او اشاره میکنیم) دیگر نیستند تا توضیح دهند که چرا این فرمول خاص را برای افزودن بیت کوینهای جدید به سیستم انتخاب کردند. (و چرا اصلا تعداد آنها را به ۲۱ میلیون محدود کردهاند، چرا مثال عدد ۱۰۰ میلیون را انتخاب نکردند؟!)
اما ایمیلهای الکترونیکی اولیه که توسط ناکاموتو نوشته است، تا حدی این موضوع را روشن میکند. اندکی پس از انتشار مقاله بیت کوین، ناکاموتو به طور خلاصه درباره روشهای مختلفی که سیاست پولی منتخب آنها (برنامهی زمانی که استخراج کنندگان مطابق با آن پاداش خود را دریافت میکنند) عمل خواهد کرد و در مورد شرایطی که این امر میتواند منجر به رکود (زمانی که قدرت خرید ارز افزایش پیدا میکند) یا تورم (زمانی که قیمت کالاها یا خدماتی که میتوان با یک ارز خرید کرد افزایش پیدا میکند) شود توضیح داد.
در آن زمان، ناکاموتو نمیتوانست حدس بزند که چند نفر از این پول آنلاین جدید استفاده خواهد کرد. آنها درباره اینکه چرا این فرمول خاص را انتخاب کردند، خیلی کم توضیح دادند: «سکهها به هر حال باید از ابتدا توزیع شوند و به نظر می رسد یک نرخ ثابت بهترین فرمول است.» جمله اصلی ناکاموتو به شکل زیر است.
«Coins have to get initially distributed somehow, and a constant rate seems like the best formula.»
در اکثر ارزهای منتشر شده، یک بانک مرکزی دارای ابزارهایی است که به آن امکان افزودن یا حذف آن ارز از سیستم را می دهد. مثلا بانک مرکزی آمریکا، میتواند دلار چاپ کند یا دلارها را از بازار جمع کند. به عنوان مثال اگر اقتصاد در وضع بدی باشد، دولت میتواند گردش مالی را افزایش داده و با خرید اوراق بهادار از بانکها به افراد وام دهد. از طرف دیگر، اگر دولت بخواهد دلارها را از اقتصاد خارج کند، می تواند اوراق بهادار را خود را به افراد بفروشد.
در آن زمان، ناکاموتو نمیتوانست حدس بزند که چند نفر از این پول آنلاین جدید استفاده خواهد کرد. (حتی نمیدانست که اصلا کسی استفاده خواهد کرد یا نه)
At the time, Nakamoto couldn’t have known how many people would use the new online money (if anyone).
چه خوب باشد چه بد، بیت کوین کمی با بقیه فرق دارد. مقدار عرضهی این ارز و زمان آن دقیقا مطابق با یک برنامه زمانبندی مشخص تعیین شده. و این برنامه غیر قابل تغییر است.
بر خلاف سیاست پولی ارزهای صادر شده دولتی، که از طریق فرآیندهای سیاسی و نهادهای انسانی وضع میشود، سیاست پولی بیت کوین توسط کدی که در شبکه پخش میشود، تعیین میشود. اگر این کد بخواهد تغییر کند، نیاز به یک هماهنگی و توافق جمعی در بین کل جامعه و شبکه بیت کوین است.
بلاکچین دات کام (Blockchain.com) در یکی از مطالب خود که در وبلاگش پیش از هاوینگ سال ۲۰۱۶ منتشر شد میگوید: «بر خلاف اکثر ارزهای ملی که میشناسیم، مانند دلار یا یورو، بیت کوین با یک عرضه ثابت و برنامه زمانبندی قابل پیشبینی طراحی شده است. فقط ۲۱ میلیون بیت کوین وجود خواهد داشت. این تعداد از پیش تعیین شده باعث محدود شدن آن میشود. این محدودیت و کمیابی بیت کوین (مانند طلا) در کنار کاربرد آن است که باعث حفظ ارزش آن در بازار میشود.»
یکی دیگر از جنبه های منحصر به فرد بیت کوین، برنامه ناکاموتو برای پاداش بلاکها است. پاداش بلاکها در طول زمان کاهش پیدا میکند. این موضوع یکی دیگر از تفاوتهای بیت کوین با سیستم های مالی مدرن است. سیستمهایی که در آن بانک های مرکزی عرضه پول را کنترل میکنند. برخلاف بیت کوین، عرضه دلار از سال ۲۰۰۰ تا کنون حدودا سه برابر شده است.
اولین بلاک بلاکچین بیتکوین Genesis block است. این بلاک که ده ساله شده در ۳ ژانویه ۲۰۰۹ توسط ساتوشی استخراج شد. نکته جالب
پیام مخفی است که ساتوشی در آن قرار داده.
یکی از پارامترهایی که
در هر بلاکی ذخیره میشود کوین بیس (Coinbase) نام دارد. کوینبیس
پارامتری است که میزان پاداش ماینرها به ازای ساخت یک بلاک را معین میکند. اما در
اولین بلاک یا همان بلاک جنسیس، میتوان هر متغییری را در آن جای داد. نکته جالب
این است که ناکاموتو رشته ی (string) زیر را در این بلاک جای
داده است:
{۰۴FFFF001D0104455468652054696D65732030332F4A616E2F323030 39204368616E63656C6C6F72206F6E206272696E6B206F66207365636 F6E64206261696C6F757420666F722062616E6B73}
پس از رمزگشایی این رشته متن زیر به دست میآید.
{The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks}.
که معنای آن این است: «روزنامه The Times در تاریخ ۳ ژانویه ۲۰۰۹ رئیس خزانهداری [انگلستان] در آستانهی اهدای کمک مالی به بانکها است.». این پیام بیثباتیهای اقتصادی که بخاطر استفادهی گسترده از سیستم بانکداری ذخیره کسری به وجود آمده است را سرزنش میکند. در سیستم ذخیره کسری، بانک میتواند پول افراد را به افراد یا شرکتهای دیگر وام دهد. در واقع، میتواند پول تولید کند!
بسیاری این پیام را به عنوان نشانهای از عقاید و اهداف سیاسی ناکاموتو تفسیر میکنند. بیت کوین در صورت پذیرفته شدن توسط جوامع، میتواند قدرت پولی را که بانکها و دولتها بر سیاستهای پولی دارند را کاهش دهد. هیچ نهاد مرکزی نمیتواند بیت کوین را خارج از برنامه دقیق آن ایجاد کند.
هاوینگ بیت کوین چیست | زمان هاوینگ بیت کوین | تاثیر هاوینگ بر قیمت بیت کوین
بسیاری از افراد فکر میکنندکه تاثیر هاوینگ بر قیمت بیت کوین مثبت است. تا جایی که آن را تا حد بسیار زیادی افزایش میدهد. برای همین موضوع نیز توجه خیلیها به هاوینگ جلب شده است. اما حقیقت این است که، هیچ کس نمیداند چه اتفاقی خواهد افتاد. بیت کوین تاکنون دو بار هاوینگ را تجربه کرده است.
جدول زمانبندی هاوینگهای بیت کوین
هاوینگ سال ۲۰۱۲ برای اولین بار نشان داد که بازار چگونه به آن واکنش نشان خواهد داد. تا آن زمان، جامعه بیت کوین خیلی دقیق نمیدانست (یا همهی آنها نمیدانستند) که چگونه یک کاهش ناگهانی در پاداش میتواند روی شبکه تاثیر بگذارد. تنها اندکی پس از هاوینگ بود که دیدند با هاوینگ قیمت شروع به افزایش کرد.
دومین هاوینگ که در سال ۲۰۱۶ رخ داد، کاملا پیشبینی شده بود. درست مانند همین هاونیگی که در پیش است. مثال الان که برخی از سایتها مانند coindesk.com یک روز شمار برای آن قرار دادند، در آن زمان نیز این روز شمار وجود داشت. همه به دنبال آن بودند تا ببیند هاوینگ چه تاثیری بر قیمت خواهد داشت.
در تاریخ ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۶، روزی که هاونیگ دوم رخ داد، قیمت ۱۰ درصد کاهش یافت و به ۶۱۰ دلار رسید، اما سپس به همان جایی که قبلا بود بازگشت. شواهد اندکی وجود داشت که نشان میداد کاهش ناگهانی نرخ استخراج بیت کوین تاثیر طولانی مدتی بر قیمت داشته باشد. در آن زمان، جیکوب دونلیلی تا آنجا پیش رفت که این رویداد را «عذاب کسالت آور» خواند.
در حالی که تاثیر فوری بر قیمت بیت کوین اندک بود، بازار به تدریج نسبت به هاوینگ واکنش نشان داد و قیمیتش افزایش پیدا کرد. برخی معتقدند که این افزایش قیمت نتیجه با تاخیری از هاوینگ بوده است. این تئوری به این شکل است که زمانی که عرضه بیت کوین کاهش مییابد، تقاضا برای آن ثابت باقی میماند و قیمت را بالا میبرد. اگر این نظریه صحیح باشد، ما میتوانیم افزایش قیمتهای مشابه را بعد از هاوینگهای بعدی، از جمله هاوینگ امسال مشاهده کنیم.
برخی دیگر استدلال می کنند که با توجه به قابل پیشبینی بودن این برنامه و آگاهی همه از آن، این تغییر در نرخ استخراج پیش از آنکه اتفاق بیافتد بر قیمت تاثیر خواهد داشت. آنها تنها معتقند که این تاثیر از قبل گذاشته میشود. این تئوری میگوید که، معاملهگران مدتهاست که میدانند پاداش بلوک بیت کوین کاهش خواهد یافت. این آگاهی به آنها زمان کافی را برای آمادهسازی میدهد. در نتیجه در نتیجه افراد بیت کوین میخرند و با افزایش تقاضا، و از طرفی دیگر حرکت گاوی قیمت بیت کوین قبل از هاوینگ بالا میرود.
برخی دیگر کمی پیچیدهتر فکر میکنند. آنها میگویند که با آگاهی افراد از این اتفاق قابل پیشبنی، تقاضا برای بیت کوین بالا میرود و سرمایهگذران زمان کافی برای آمادهسازی خواهند داشت. در نتیجه تاثیر هاوینگ بر قیمت بیت کوین (بخاطر این قابل پیشبینی بودن) قبل از رخ دادن اتقاف میافتد. برخی از این پدیده با نام پیشخور شدن یاد میکند.
حال این افراد میگویند که اگر قرار بود هاوینگ بر قیمت تاثیر داشته باشد، باید تا الان تاثیر خود را میگذاشت. در حالی که چنین تاثیری مشاهده نشده است. بنابراین اگر تا کنون تاثیری نداشته است، پس از این به بعد، و با رخ دادن آن در ۲۳ اردیبهشت هم اتفاقی نخواهد افتاد.
هاوینگ بیت کوین چیست | زمان هاوینگ بیت کوین | تاثیر هاوینگ بر قیمت بیت کوین
دلیل آن این است که، بدون این پپاداش بلاکها، بیت کوین اصلا کار نمیکند.
هسو (Hasu) به عنوان یک محقق مستقل میگوید که بیتکوین، تنها در صورتی میتواند به فعالیت خود ادامه دهد که بلاکچین آن بتواند پاسخ به دو سوال را بدهد. چه کسی مالک چه چیزی است، و در چه زمانی مالک آن چیز است. بخش اول، «چه کسی مالک چه چیزی است؟» با رمزنگاری حل میشود. فقط صاحب یک کلید خصوصی میتواند بیت کوین را خرج کند.
هسو توضیح میدهد: «بخش دوم، یعنی چه زمانی صاحب آن چیز است، چالش بزرگی است. اگر به این سوال پاسخ داده نشود، مردم میتوانند بیت کوینهای خود را دو بار خرج (double-spend) کنند.
بدون پاداش بلاک، شبکه در هرج و مرج خواهد بود. هسو توضیح میدهد که استخراجکنندگان، در صورت داشتن قدرت محاسباتی کافی، خودشان میتوانند به دو طریق به شبکه حمله کنند! اول با دوبار خرج کردن بیت کوینها و دوم با متوقف کردن معاملات و جلوگیری ار انجام شدن آنها. اما باید گفت که آنها هیچ کدام از این کارها را نمیکنند. چرا که در این صورت پاداش بلاک را از دست خواهند داد.
به عبارت دیگر ، در صورت عدم پیروی از قوانین ، استخراج کنندگان پول از دست میدهند
هرچه قدرت پردازشگرهای محاسباتی بیشتری به سمت بیت کوین هدایت شود، حمله به آن سخت تر میشود. چرا که یک مهاجم برای اجرای حمله بخ شبکه، نیاز به بخش قابل توجهی از این قدرت پردازشی، معروف به hashrate دارد. هرچه استخراج کنندگان از طریق پاداشهای بلوکی بتوانند درآمد بیشتری کسب کنند، قدرت استخراج بیشتری به سمت بیت کوین میآید و به این ترتیب از شبکه محافظت میشود.
هاوینگ بیت کوین چیست | زمان هاوینگ بیت کوین | تاثیر هاوینگ بر قیمت بیت کوین | هاوینگ
دقیقا به همین خاطر است که کاهش دورهای پاداشها به یک نگرانی و مساله تبدیل میشود. اگر پاداش بلاکها کاهش یابد، امنیت شبکه چگونه تامین خواهد شد؟!
استخارج کنندگان برای ادامه دادن به استخراج (یا در واقع تایید یا رد تراکنشهای شبکه) باید انگیزه یا محرک داشته باشند. آنها باید حقوق بگیرند
در ابتدا بگذارید کمی دقیقتر راجع
به خود واژهی «ارز دیجیتال » صحبت کنیم. ارز دیجیتال ترجمه عبارت انگلیسی Digital Currency میباشد. Digital Currency نوعی از ارز است که به صورت دیجیتالی
یا الکترونیکی وجود دارد. در واقع این نوع از ارز به فرم فیزیکی موجود نیست. از
ارزهای دیجیتال (یا ارز دیجیتالی) با نامهای پول دیجیتالی (digital money)، پول الکترونیکی (electronic money)، ارز الکترونیکی (electronic currency) یا وجه نقد سایبری (cyber cash) نیز یاد میشود.
ارزهای دیجیتال از مدتها قبل وجود داشتهاند و عمر زیادی دارند. علاوه بر این تنوع آنها نیز بالا میباشد. از ارز های مجازی (virtual currencies) و ارزدیجیتال بانک مرکزی (central bank digital currency) میتوان به عنوان مثالهایی از ارزهای دیجیتال یاد کرد. اما به تازگی نوع دیگری از ارز های دیجیتال نیز به وجود آمده. ارز هایی که تاثیرات بزرگی بر نقل و انتقالات پولی داشته است. نام این دستهی جدید ارز های رمز پایه (Cryptocurrency) است.
در واقع ارز های رمزپایه خود یکی از انواع ارزهای دیجیتال هستند. اما در ایران زمانی که کسی میگوید ارزدیجیتال، احتمالا منظورش همان ارز های رمزپایه است. در این نوشته نیز هر گاه که از واژهی «ارز دیجیتال» استفاده شد، منظور همان ارز های رمزپایه است.
ارز دیجیتال چیست | خرید ارز دییجتال | فروش ارز دیجیتال | بهترین قیمت ارز دیجیتال
ارزهای دیجیتال انوع مختلفی دارد. ارزهای مجازی، ارزدیجیتال بانک مرکزی و ارزهای رمز پایه سه نوع معروف آنها میباشد. در نتیجه ارز های رمزپایه (cryptocurrency) مثل بیت کوین، ارز دیجیتال نیز هستند. اما همهی ارزهای دیجیتال لزوما ارز رمزپایه نیستند. در ایران زمانی که گفته میشود ارزهای دیجیتال، معمولا منظور نوع معروف آن یعنی ارز های رمزپایه است.
ارز رمزپایه (cryptocurrency) خود نوعی از ارزهای دیجیتالی (digital) یا ارز مجازی (virtual) است. امنیت این ارز با استفاده از تکنیک cryptography تضمین میشود (در واقع واژهی cryptocurrency نیز از ترکیب واژهی cryptography و currency به دست آمده است. cryptography به معنای رمزنگاری یا نهاننگاری میباشد. با استفاده از cryptography مشکل دو بار خرج کردن (double-spending) و انتقال پولهای جعلی (counterfeit) حل میشود. این دو مشکل در ذات انواع دیگر پولهای دیجیتال وجود دارد.
به ارز های رمزپایه، رمز ارز یا ارز های رمزنگاری شده نیز گفته میشود. بسیاری از ارزهای رمزنگاری شده شبکه های غیر متمرکزی (decentralized networks) هستند که مبتنی بر فناوری زنجیره بلوکی یا بلاکچین (blockchain) [یک دفتر کل توزیع شده که توسط مجموعه نابرابری از کامپیوترها تایید میشود] به وجود آمده است. از ویژگیهای مهم رمزارزها این است که آنها توسط هیچ شخص، مرکز یا گروهی کنترل نمیشوند. از نظر نظری دخالت و دستکاری آنها ممکن نیست.
ارز دیجیتال چیست | خرید ارز دییجتال | فروش ارز دیجیتال | بهترین قیمت ارز دیجیتال
اولین ارز رمزپایه به وجود آمده بر پایه بلاکچین بیت کوین (Bitcoin) است. بیت کوین هنوز هم محبوب ترین و با ارزشترین ارز دنیای ارزهای دیجیتال است. امروزه هزاران ارز رمزپایه دیگر با کارکردها و مشخصات گوناگون به وجود آمده است. برخی از این ارزها از بیت کوین ریشه گرفتهاند و اصطلاحا یک کلون (clone) یا فورک (fork) از آن هستند (clone در زیستشناسی به معنای تولید مثلا از راه شکفتن یا تقسیم سلولی است، fork نیز به معنای تقسیم چیزی به دو یا چند شاخه است). این در حالی است که بسیاری از ارزهای دیگر از ابتدا و بر روی شبکهی خاص خودشان ایجاد شدهاند.
بیت کوین در سال ۲۰۰۹ توسط فرد یا گروهی که با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) شناخته میشود به وجود آمد. در ماه نوامبر ۲۰۱۹، بیش از ۱۸ میلیون بیت کوین با ارزش کل بازار در حدود ۱۴۶ میلیارد دلار در گردش بوده است [۴].
برخی از ارزهای رمزپایه دیگر (معروف به آلتکوین altcoin) که در ادامهی موفقیت بیت کوین ایجاد شدهاند عبارتند از: لایت کوین(litecoin)، اتریوم (Ethereum)، ایاس (EOS) و کاردانو (Cardano). در حال حاضر، کل ارزش ارزهای دیجیتال موجود چیزی در حدود ۲۱۴ میلیارد دلار است. از این مقدار چیزی بیش از ۶۸٪ از کل این ارزش متعلق به بیت کوین است.
برای آشنایی بیشتر با انوع ارزهای دیجیتال یعنی کوینها، توکنها و آلتکوینها کلیک کنید.
نکته اصلی در جذابیت و کارایی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، فناوری blockchain است. این فناوری یک دفتر کل آنلاین (تاریخچه) از کل معاملاتی است که تا کنون انجام گرفته است را نگهداری میکند. اینگونه ساختاری از دادهها ایجاد میشود که کاملا امن است و نه تنها با تک تک گرههای (نودهای node) شبکه یا هر کامپیوتری که یک کپی از این دفتر کل را در خود نگه میدارد به اشتراک گذاشته میشود بلکه توسط خود آنها نیز تایید و مورد موافقت قرار میگیرد. هر بلوک جدیدی که ایجاد میشود، قبل از آکه بخواهد تایید شود باید توسط تک تک گرههای شبکه صحت آن تایید گردد. اینگونه جعل تاریخ معامله تقریبا غیرممکن است.
بسیاری از کارشناسان معتقند که بلاکچین ظرفیت بسیاری خوبی برای کاربردهای دیگری همچون رای گیری آنلاین، جذب سرمایه به طور جمعی (crowdfunding) دارد. علاوه بر این با توجه به نرخ پایین و سرعت بالای انتقال این ارزها از یک شخص به شخص دیگر در هر جایی از دنیا، پتانسیل بهره بردن از آنها در تجارتهای بینالمللی بسیار بالا است، با این وجود، از آنجایی که ارزهای رمزپایه مجازی هستند و بر روی یک پایگاه داده مرکزی ذخیره نشدهاند. در نتیجه اگر شخصی کلید خصوصی خود را گم کند، ارز خود را به طور کامل از دست خواهد داد. اما در کنار این موضوع، باید گفت که هیچ مرکز، دولتی یا شرکتی به اطلاعات شخصی شما دسترسی ندارد.
ارز دیجیتال چیست | خرید ارز دییجتال | فروش ارز دیجیتال | بهترین قیمت ارز دیجیتال
انتقال ارزهای دیجیتال بین دو شخص به طور مستقیم و بدون نیاز به شخص ثالث قابل اعتماد مانند بانک انجام میگیرد. اینگونه هیچ دستگاه دولتی توان به کارگیری سیاستهای پولی را که ممکن است باعث ایجاد بحران مالی شود ندارد. در عوض ، این انتقال با استفاده از کلیدهای عمومی و کلیدهای خصوصی و اشکال مختلف سیستمهای تشویقی مانند Proof of Work یا Proof of Stake انجام میشود.
ماهیت نیمه ناشناس بودن ارزهای دیجیتال باعث میشود تا آنها برای انجام فعالیتهای غیرقانونی مانند پول شویی و فرار مالیاتی مناسب باشند. با این حال ، مدافعان ارزهای دیجیتال غالبا ناشناس بودن خود را با استناد به مزایای حفظ حریم خصوصی توجیه میکنند. برخی ارزهای رمزپایه نسبت به سایرین خصوصی تر هستند.
ارزهای دیجیتال را باید در درون کیف پول دیجیتال نگه داشت. برای سخت کیف پول دیجیتال نیازی هیچ گونه مشخصات فردی نیست (حریم خصوصی افراد). در عین حال هر کسی میتواند این کیف پول را مشاهده کن (اما نمیتواند بفهمد برای کیست) و بفهمد که چه مقدار ارز در آن است یا چه تراکنشهایی انجام گرفته است (شفافیت). هزینه انتقال در شبکه ارزهای دیجیتال نسبت به بانکها ناچیز است. علاوه بر این انتقال آن در هر زمانی به هر نقطهای از جهان تنها در چند دقیقه ممکن است.
تنها راه کنترل کیف پولهای دیجیتال، در اختیار داشتن کلید خصوصی آن است. در نتیجه اگر آن کلید خصوصی گم شود، از آنجایی که هیچ مرکزی کنترل و اختیاری بر آن ندارد، همهی داراییهای نگهداری شده در آن کیف پول از بین خواهد رفت. از طرف دیگر، نوسانات ارزش و قیمت ارزهای دیجیتال در حال حاضر بسیار بالا است و در نتیجه ریسک نگهداری از آنها نیز بالا میباشد. البته سعی شده است تا با استفاده از استیبلکوینهایی همچون تتر این مشکل را برای افراد ریسکگریز برطرف کرد.
ارز دیجیتال چیست | خرید ارز دییجتال | فروش ارز دیجیتال | بهترین قیمت ارز دیجیتال
قیمت و ارزش ارزهای رمزپایه بر اساس میزان تقاضا و عرضه برای آن
تعیین میشود. در نتیجه نرخ تبدیل یک ارز به دیگری یا حتی نرخ یک ارز در طول زمان
میتواند نوسانات بسیار زیادی داشته باشد. برای مثال بیت کوین در اواخر ماه دسامبر
سال ۲۰۱۷ شاهد یک رشد و سقوط رادیکالی بود.
تا جایی که ارزش آن تا حدود ۲۱ هزار دلار هم بالا رفت.
بنابراین برخی از
اقتصاددانان به ارزهای دیجیتال به چشم یک حباب کوتاه مدت یا سوداگرانه نگاه میکنند.
نگرانی دیگری که وجود دارد آن است که ارزهای رمزپایه مانند بیت کوین پشتوانهی مادی ندارند. با این وجود برخی تحقیقات مشخص کردهاند که هزینه تولید بیت کوین که نیاز به انرژی فزایندهای دارد ، به طور مستقیم با قیمت بازار آن مرتبط است.
با این وجود ، بسیاری از ناظران مزایای احتمالی ارزهای رمزپایه را نیز می بینند، مانند امکان حفظ ارزش در برابر تورم، انتقال راحتتر و تقسیم آسانتر به واحدهای کوچکتر (در مقابل فلزات گرانبها) و عدم وجود نفوذ بانک های مرکزی و دولتها.